Voor een flesje water betaal je in het hotel 10 euro. Dat is bepaald niet goedkoop. Op straat kosten ze 1 euro. Maar zelfs ik wil niet in de bar van het hotel mijn eigen water drinken. Om een uur of vijf ging ik maar weer naar buiten en vond uiteindelijk een fijn terrasje waar het water 1,25 euro kostte en een warme snack 2,50 euro. Voor dit bedrag kun je nog wel eens op een terrasje plaats nemen. Doch ook niet onbeperkt. Waarschijnlijk liepen de kantoren uit want het werd steeds drukker en ik wilde niet in mijn eentje een tafel voor vier bezet houden. Terug naar het hotel dan maar en in de lobby verder wachten. Om 20.30 uur zou de taxi komen die keurig netjes er om 20.20 uur al was. Om even over half negen arriveerden wij bij het station. Aangezien mijn trein pas om 23.45 zou vertrekken had ik verwacht nog uren door Moskou te rijden. Dat was een lelijke misvatting. Nu moest ik al die uren in het station doorbrengen en dat was bepaald geen pretje. Het was er genadeloos heet en in het hele station was geen dames toilet te bekennen. Ik heb het station wel 20 keer door gelopen en in alle hoeken en gaten gekeken, zelfs op plaatsen waar ik helemaal niet mocht komen en de security argwanend kwam aansnellen. Ik heb het ook diverse keren gevraagd en probeerde het wel aanwezige mannentoilet binnen te dringen. De uit de kluiten gewassen toiletjuffrouw was echter sterker dan ik en belette mij met succes de toegang. Ik was niet de enige vrouw die met paniek in de ogen en een wanhoopsuitdrukking op het gelaat vertwijfeld rond keek. Kortom, deze ervaring was zeker geen feest. Om 23.10 kon ik de trein in. Natuurlijk pas weer na de nodige bureaucratie. Ik deel voor de eerste keer de coupe. Met een vrouw die naar Tschita moet. Dat ligt vlak voor Vladivostok en een eindje voorbij Irkutsk. Zij is op vakantie naar Petersburg geweest. Met de trein. Heen en weer is dat bijna net zo ver als mijn reis om de wereld. Moskou ---Vladivostok is 9.259km. Dan komt daar Moskou---Petersburg nog eens bij. Goed, het is niet helemaal hetzelfde maar het komt aardig in de buurt en dat allemaal in 1 land.
Er ligt een menukaart op ons tafeltje. Die had ik vannacht al gezien en ingekeken, waarbij het mij opviel dat er als extra waarschuwing voor de passagiers op stond dat indien je vanwege je upgraded ticket recht hebt op verstrekking van de gegarandeerde hoeveelheid voedsel, je dit toch slechts maar een keer per dag zou krijgen. Dus of ontbijt, of lunch, of diner. Het Engels waarin dit werd gesteld was een beetje krom. Ik probeerde van mijn reisgenote te weten te komen hoe dit werkt. Helaas spreekt zij alleen maar Russisch en ben ik nog niet zo ver dat ik meer dan een woord versta. Toch begreep ik uiteindelijk dat de verstrekking van voedsel afhankelijk is van wat er op je ticket staat. Nu heb ik mijn ticket, zoals iedere passagier moeten inleveren, maar toen zij vertelde dat haar ticket recht gaf op voedsel was dat een hele opluchting voor mij. We zitten immers in dezelfde coupe! Ik ben gewend dat ondanks dat we niet in een communistische staat leven gelijke mensen gelijk worden behandeld. In de economy class in een vliegtuig word je allemaal als vee behandeld en in de business class word je met champagne begroet. Gelijkheid op basis van je bankrekening. Mijn visie omtrent gelijkheid werd echter aan diggelen gesmeten toen mijn reisgenote namens mij aan de steward vroeg of ik ook eten zou krijgen. Hij liep weg om mijn ticket op te halen en kwam terug met de mededeling dat er aan mij geen voedsel zou worden verstrekt! Nu had ik daar al een beetje rekening mee gehouden doch gezien mijn ervaringen tussen Kiev en Moskou, de aanwezigheid van een menukaart zonder prijzen en het feit dat mijn reisgenote wel eten zou krijgen hadden bij mij het idee doen postvatten dat ik ook in de prijzen zou vallen. Ondanks alles toch een teleurstellende ervaring. Waarom zij wel en ik niet jengelde ik als een klein kind. Ik heb een niet gering bedrag voor de reis betaald dus waarom is hier dan in de transsib niet een keer per dag eten bij in begrepen? Of is er wel voor betaald en laat men mij nog een keer betalen voor een extra zakcentje, zoals die verkeersagent. Vier dagen zonder eten is best lang. Nu is zonder eten niet helemaal waar want men kwam met een andere menukaart aansjouwen waaruit ik een keuze kon maken. Dat deed ik dan maar. De vergoeding die ik hiervoor moest neertellen had in een Nederlands twee sterren restaurant niet misstaan. Maar ik heb de oplossing al gevonden. Een keer per dag trek ik mijn poeplap open voor een maaltijd en voor de rest eet ik Mariakaakjes.
Het landschap is een beetje eentonig. Heel veel bomen en tussen de bomen kun je soms heuvels zien. Wat interessant is, is wanneer wij een nederzetting passeren. Dit betreft dan een hoeveelheid houten huisjes, ogenschijnlijk willekeurig bij elkaar gezet en verder niets. Wij rijden nu al bijna 20 uur door het grote Rusland en er is hier nog plek in overvloed om een riant huis te bouwen en van de omgeving te genieten. Om echter een voorstelling in het Bolshoj theater mee te maken moet je een dag in de trein zitten. Ik kan het haar niet vragen doch ik ben benieuwd hoe mijn reisgenote woont en wat voor werk zij doet. Ze heeft mij wel al verteld dat het 's winters - 40 is en zomers + 40. Een verschil van 80 graden! Ik heb op mijn Ipad een programma waarmee je je een beetje Russisch eigen kunt maken. Ik heb dat samen met mijn reisgenote bekeken. Maar zij was de enige die er wat aan had. Er werd in het Engels een zin gezegd en zij moest in het Russisch aanwijzen wat er werd gezegd. Zij was er heel goed in. Nu ik nog. Maar zolang ik het Cyrillisch schrift niet kan lezen gaat het niet. Domme oma!
Ik had me er heel wat van voorgesteld wanneer wij door het Oeralgebergte zouden rijden. Op zeker moment gaan al die berkenboompjes,waarvan je bij vele alleen maar de spierwitte stam ziet omdat ze geen kruin meer hebben je toch vervelen. Honderden kilometers berkenbossen. Maar wij reden 's nachts door de Oeral, dus al het fraais gemist. Helaas! Om de zoveel uur stoppen wij bij een station. Het is er nooit druk op deze stations, maar intussen wel Siberisch koud. Na drie weken warmte waarbij het op veel dagen zelfs zeer heet was, is dit wel even een omschakeling. Dat wordt in Irkutsk toch een wat warmere broek, een hemd, een trui, mijn bodywarmer en mijn vest. En daarmee moet ik mijzelf warm zien te houden. Maar in het hotel zal wel de kachel branden en het lekker warm zijn. In mijn hotel in Moskou brandde in de badkamer de centrale verwarming die ik op geen enkele manier kon uitschakelen. In mijn slaapkamer stond de airco te loeien zodat het daar gelukkig koel was. Ik vermoed, dat men de energie van de airco liet instromen in de buis van de badkamer. Of dit technisch haalbaar is weet ik niet, maar het lijkt mij een fraaie, energiebesparende oplossing.
Wij zijn inmiddels op het station van Omsk gearriveerd en hebben hier een klein half uur pauze. Mijn reisgenote is naar buiten, maar het is mij te koud. Bovendien valt er hier absoluut niets te beleven.
Praag 1967.
In 1967 besloten wij, als groep van zes studenten gezamenlijk naar Tsjecho Slowakije, toen nog een ongesplitst land, dat onder Russisch toezicht stond, op vakantie te gaan. Het was acht maanden voor de Praagse lente, waar we toen uiteraard nog geen enkele weet van hadden. De Praagse lente gaf net zo als de opstand in Boedapest in Hongarije in 1956 hoop op onafhankelijkheid van het strenge Russische toezicht. Maar zowel de opstand in Hongarije als de Praagse lente werden door de Russen met veel militair machtsvertoon neergeslagen. Overigens met hulp van de regeringsleiders van beide landen, die niet durfden doorpakken en hun volk in de kou lieten staan.
Een van ons had geregeld dat we zowel in Praag als in Brno in een studentenflat konden blijven. Deze flats stonden in de zomer leeg en men kon door ze aan toeristen te verhuren nog wat extra inkomsten genereren. We hadden een visum voor 14 dagen en de verplichting om voor een bepaald bedrag per persoon per dag geld te wisselen. In mijn herinnering was dat 10 $ per dag. De officiële koers die hiervoor werd berekend was hoog. Op de zwarte markt kon je soms wel 8 x zoveel voor een $ krijgen. Het was echter niet aan te bevelen dit vaak te doen want je kon ze nooit meer terug wisselen en Tjsecho Slowakije was toentertijd in verhouding tot ons eigen land en andere landen geen duur land. Maar het belangrijkste argument was eigenlijk dat er niets te koop was. Daar kwamen wij aan het eind van de vakantie achter toen wij inderdaad nog bergen kronen over hadden. Bij een juwelier zagen we in de etalage mooie dingen die we van ons nog aanwezige Tsjechische geld konden kopen. Als arme studenten waanden wij ons al als rijke filmsterren. Liz Taylor had net de mooiste diamant ter wereld van Richard Burton gekregen. Ons wachtte een desillusie. De verkoper zei dat hij niets te verkopen had. Wij wezen op de etalage. Tja, de daar uitgestalde pronkstukken waren niet voor de verkoop bedoeld maar lagen daar uitgestald als expositie, als in een museum. Teleurgesteld dropen wij met z' n allen af. Uiteindelijk hebben Bert en ik nog twee veldbedden gekocht waar we nog jarenlang met kamperen heel veel plezier aan hebben beleefd.
Ik heb deze vakantie herbeleefd toen ik op zaterdagmiddag in Odessa naar de muziek stond te luisteren en naar de dansende mensen aan het kijken was. In Praag hadden we precies hetzelfde beleefd. Daar was langs de Moldau een muziekkoepel met een orkest erin en was iedereen op het gras aan het dansen. Aangezien wij toen nog begin twintigers waren, waren mensen van boven de 40 voor ons ook al stokoud. Dus ook in mijn herinnering hieraan waren het bejaarden die aan het dansen waren. De jonge mensen toen liepen ook in ultra korte rokjes. De mode werd bepaald door Mary Quant en Twiggy. Je kon alleen maar op Twiggy lijken door je dood te hongeren, wat ook toen al gebeurde. Anorexia is denk ik van alle tijden. Ik had in Odessa een deja vu ervaring. l' Histoire se repete. Maar tegelijkertijd zeer grote weemoed. Van dat groepje van zes zijn er nog vier over. Zoals al eerder geconstateerd maken herinneringen je soms droevig. Tegelijkertijd heb ik het idee dat hoewel alles vergankelijk is er toch dingen zijn die je steeds weer terug ziet.
Een stukje uit der brave Soldat Schwejk van Jaroslav Hasek
Am Ende der Moldau wandern die Steine
Es liegen drei Kaiser begraben in Prag
Das Grosse bleibt gross nicht und klein nicht das Kleine
Die Nacht hat zwolf Stunden dann kommt schon der Tag
Intussen duurt de nacht in de transsib steeds korter. We houden nog steeds Moskou tijd aan maar we zijn al drie tijdzones gepasseerd. Dat kun je 's morgens merken wanneer het al heel vroeg licht is. Het tijdsverschil tussen Irkutsk en Moskou bedraagt vijf uur. Dat zal wel even wennen zijn.
Transsib, derde dag.
Ik heb sinds gisteravond de Irkutsk tijd op mijn horloge en wekkertje ingeschakeld. Dit omdat ik vannacht om kwart over twee Moskou tijd aan kom en het dan plaatselijk kwart over zeven is. Als ik op de Irkutsk tijd ga slapen heb ik toch iets van nachtrust. Hoewel het best vol te houden is in de trein is het toch wel saai. Je verblijft met iemand in de coupe, 24 uur per dag waarmee je geen woord kunt wisselen. Af en toe proberen we wat, zoals gisteren. Zij had op een stationnetje pinda's gekocht die we samen boven een oude krant hebben zitten pellen. Maar na een kwartiertje ben je daar ook weer mee klaar. De omgeving is ook nog steeds saai. Je kunt zien dat de vorst hetzij nog in de grond zit of er nog maar net uit is. Gisteren was het in ieder geval niet warmer dan 5 graden buiten. In Moskou is het vandaag 27 graden. Een significant verschil mag men wel constateren. In de trein is het wisselend bloed heet en ijskoud. Ik krijg helaas ook mijn kuchje terug. De nederzettingen die we af en toe passeren lijken op een handvol willekeurig neergesmeten, meestal houten huisjes. Om het beeld een beetje op te vrolijken heeft men ze soms felle kleuren gegeven. Men heeft zo te zien een voorkeur voor turkoois en hard blauw, zoals de jurk van Maxima. Met een zonnetje erboven valt het misschien allemaal nog wel mee, maar met een dik wolkenpak wordt het wat troostelozer. Maar ja, dit is wel Siberië waar ik door heen reis. Toch wel heel bijzonder. Het maakt ook je kop leeg heb ik gemerkt.
Gisteren avond kwamen er onafhankelijk van elkaar drie vrouwen in de trein die probeerden bont te verkopen. Bontmutsen, bontstola's en sjaals. Mijn reisgenote stuurde ze weg want ze komen heel brutaal de coupe binnen.
Vierde dag transsib
Vanmorgen al wakker voordat mijn wekkertje afliep. Het was een stralende dag met strakblauwe hemel. Ik kwam meteen in een uitgelaten stemming. Yes, Baikalmeer. Aangekleed, tanden gepoetst en dan afwachten totdat we Irkutsk Pas zouden aandoen. Eerst stopten we nog in een ander Irkutsk station, dat meer voor vracht is bestemd. Er waren verschillende passagiers die de trein zouden verlaten. Mijn reisgenote deed even haar ogen open en wenste me goede morgen. In Irkutsk gearriveerd kwam ze overeind en wenste mij goede reis verder. Ik hees mijn rugzak op de rug, gespte mijn tas om mijn middel deed mijn aktetas om mijn nek en sleepte mijn koffertje achter mij aan de nauwe treingang door richting uitgang. Het treinpersoneel stond al buiten. Voorzichtig stapte ik richting uitgang. Weer een hele diepe afstap. Het treinpersoneel stond belangstellend toe te kijken hoe ik dit zou doen toen er opeens een jonge man in rood jack aankwam die mijn koffer pakte en klaar stond om mij eventueel ook te ondersteunen wat gelukkig niet nodig was. Ik was blij verrast over zoveel attentie toen hij opeens zei "you must be mrs. Faber" "Yes, I am". "Nice to meet you." Hij bleek degene te zijn die mij naar mijn hotel aan het Baikalmeer zou brengen samen met de chauffeur. Morgen gaan wij de tocht om het Baikalmeer maken. Hij zal verder zorgen dat ik vrijdag word opgehaald en naar mijn hotel in Irkutsk word gebracht en zaterdagmorgen om half vier haalt hij mij op om mij weer naar het station te brengen voor mijn reis naar Mongolie. Onderweg naar het Baikalmeer keek ik mijn ogen uit. De natuur was nog heel pril. Weer de berkenbossen met heel voorzichtig groen. Het was meer een groene waas om de boomkruinen dan echte blaadjes. Hier en daar ook heel voorzichtig wit. Schitterend allemaal om te zien. De lente is mijn favoriete seizoen. De natuur is dan op zijn mooist en het leven vol beloftes. Ik maak nu twee keer de lente mee. Een keer thuis, hoewel we weinig lente hebben gehad, maar ik heb toch nog net op tijd de magnolia's in volle bloei gezien, iets dat mij ieder jaar weer opnieuw heel gelukkig maakt. En dan nu hier aan het Baikalmeer. Overal elders waar ik was, was de natuur al veel verder. Ik genoot van de tocht van ongeveer 70 km. En toen......, ja toen kwam opeens het Baikalmeer tevoorschijn. Omringd door bergen met besneeuwde toppen. Mijn begeleider vertelde dat het vorige week nog had gesneeuwd. Geen heel dik pak, maar toch wel een paar centimeter. Het hotel, dat aan de oever van het meer ligt ziet er van buiten uitnodigend uit en is van binnen ook heel mooi. Schitterend marmer overal maar qua meubilair toch met warmte aangekleed. Ik kan helaas nog niet mijn kamer in want het is nog geen 12 uur, de officiële inchecktijd. Mijn begeleider deed een goed woordje voor mij dat het toch wel heel fijn zou zijn als ik naar mijn kamer kon, maar het meisje achter de balie was streng en onverbiddelijk. En daar zit ik dan in een luie stoel in het restaurant, zojuist een omelet met tomaten als ontbijt gegeten met een lekkere kop cappuccino. Af en toe opkijkend om van het fantastische uitzicht te genieten. Dit wordt een verslag met veel foto's.
No comments:
Post a Comment