Monday, November 24, 2014

Architectuur

Kort geleden weer in Dubai geweest zijnde en uiteraard de Burj al Arab van diverse kanten gefotografeerd, kwam ik via Marina Bay Sands, een in 2011 geopend fantastisch hotel in Singapore bij hotel W in Barcelona, geopend september 2009 en ontworpen door Ricardo Bofill een wereldberoemde architect van Taller de Arquitectura.

Bestaat plagiaat in architectuur? Waarom niet? Ik schrok van de gelijkenis tussen het tijdens de millenniumwisseling geopende Burj al Arab hotel en hotel W. Beide bouwwerken staan op een op de zee veroverd stuk grond en beelden een zeil uit. Toen ik een foto van hotel W zag, van een wat verder gelegen punt genomen, waardoor je duidelijk de zee er omheen kon zien, was ik ervan overtuigd dat dit een foto van het hotel in Dubai was. Nee dus. Beide hotels worden als een icoon beschouwd. Een binnen het landschap beeldbepalend bouwwerk. Kun je een gebouw dat gebaseerd is op dezelfde uitgangspunten als een reeds bestaand gebouw nog altijd als iconisch kenmerken? In mijn opvatting dient een icoon uniek te zijn, maar misschien is dit niet een algemeen geldend standpunt. Veel in de architectuur is gebaseerd met name op klassieke gebouwen, maar hier is duidelijk sprake van gelijkheid, behalve de hoogte. Hotel W kent slechts 26 verdiepingen en is 99 meter hoog, terwijl de Burj al Arab er 60 heeft en 322 meter hoog is.

Verder zoekend naar een antwoord op de aan mijzelf gestelde vraag bleek de Burj al Arab, ontworpen door Tom Wright, geen familie van Frank Lloyd Wright overigens, wel het eerste ontwerp te zijn in deze vormgeving. Naast Ricardo Bofill en zijn Taller de Arquitectura bestaan er nog meer als zeil ontworpen hotels, gelegen aan of in water.

In Lissabon, helaas niet gezien toen ik er afgelopen mei was, staat het Vasco da Gama hotel, gebouwd over de rivier de Taag. Ontworpen door architecten van het architectenbureau SOM, Skidmore, Owings en Merill. De toren van dit gebouw was gebouwd voor de expo in 1998 in Lissabon, in 2004 begon men met de bouw van het aanliggend hotel dat in 2012 klaar kwam. Het hotel telt 20 verdiepingen.

In 2011 kwam de bouw van de Trump Ocean Club hotel in Panama klaar. De architect was Arias Serna Saravia. Het hotel telt 70 verdiepingen.

Bouwwerken die dezelfde stijl hebben als de genoemde hotels zijn:

Elite Plaza Business Centre in Yerevan Armenië. Dit gebouw doet mij echter vanaf de foto's die ik heb gezien niet denken aan de Burj. De enige overeenkomst is de gebogen vorm.

De Spinnaker Tower Portsmouth Harbour is gebouwd in 2005 door HGP, Greentree Allchurch Evans. De bovenste verdieping van dit gebouw is 105 meter hoog. Het is geen hotel.

Voor zover ik heb kunnen nagaan was Tom Wright met zijn ontwerp van een hotel in de vorm van een zeil, oprijzend vanuit de zee, op een kunstmatig eiland in 1994 de eerste architect met een dergelijk idee. Soms is het zo dat bepaalde ideeën ongemerkt over de wereld rondzingen en dan in de hoofden van architecten gestalte krijgen. Maar de overeenkomst tussen W hotel in Barcelona waarvoor ook een kunstmatig eiland werd gecreëerd en de Burj al Arab vind ik bijzonder frappant. 


Het restaurant van het Dubaise hotel is op miraculeuze wijze vastgeklemd in één van de pijlers van de constructie. Hetzelfde kan men zien in het ontwerp van Bofill, dat toch van een aanmerkelijk latere datum dateert. Voor mij blijft het plagiaat, hoezeer ik de overige ontwerpen van Ricardo Bofill ook bewonder.

No comments:

Post a Comment